بچههای دیروز پابهپای بچههای امروز و حتی شاید مشتاقتر از آنها، فارغ از هر نوع دغدغهای مینشینند پای تلویزیون تا هنرنمایی عروسکهای محبوبشان را ببینند و لااقل برای ساعتی فکر و خیال و روزمرگی را فراموش کنند. کلاهقرمزی مهمترین هنر ایرج طهماسب و حمید جبلی، این زوج هنری خلاق و کاربلد است. آنها موفق شدهاند اثری خلق کنند که در ظرف زمان نمیگنجد و تماشای آن پیر و جوان و کودک نمیشناسد. بعد از دو دهه و اندی فعالیت مستمر، کلاهقرمزی همچنان سرپا و زنده است و میتواند میلیونها مخاطب تلویزیونی را سرگرم کند.
با نگاهی به فعالیت زوجهای هنری در سینما و تلویزیون و مرور آثار آنها در طول زمان براحتی میشود فهمید که تعداد کسانی که همکاری آنها در طول زمان به این میزان باکیفیت از آب درآمده باشد از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است. شاید زوج بیژن بیرنگ و مسعود رسام تنها رقبای جدی جبلی و طهماسب در این عرصه بودند که فعالیت پر بارشان با درگذشت غمانگیز مسعود رسام به پایان رسید و حالا این خالقان کلاهقرمزیاند که طی این همه مدت، با کمترین فراز و نشیب ممکن مشغول خلق کردن هستند و حاصل کارشان نه تنها مقبول مخاطبان عام سینما و تلویزیون است، که همزمان اقبال منتقدان و کارشناسان را هم به همراه دارد. اما رمز و راز این موفقیت چیست؟
در کشوری که نتیجه کار خیلی از هنرمندان بزرگ سینما و تلویزیونش تنها منحصر به مقطعی نه چندان طولانی است، چطور یک زوج میتوانند 23 سال با یک گروه تقریباً ثابت کار کنند و نتیجه کارشان تا این حد درخشان باشد؟ پاسخ به این سوال خیلی ساده نیست، ولی میشود به عناصر و فاکتورهایی اشاره کرد که رعایت آن از سوی این دو نفر، از عمدهترین دلایل موفقیتهای پیوسته و طولانی این مجموعه به شمار میرود. در ادامه به هر کدام از این عناصر به اختصار اشاره خواهیم کرد.
کار گروهی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، هنرمندان و در حالت کلیتر مردم کشور ما، در حیطههای مختلف هنری عموماً از فضایل کار گروهی غافل هستند. اگر هم غافل نباشند به دلایل پرشماری قادر به حفظ یک گروه موفق و توانا در طول زمان نیستند. چه بسیار گروههای هنری که بعد از طی کردن یک دوره درخشان مقطعی، به مرور از هم پاشیدهاند و هر کدام از اعضای آن ترجیح دادهاند به صورت مفرد کار خودشان را ادامه دهند. بخصوص در عرصه سینما و تلویزیون، تقسیم وظایف و تفکیک آن خیلی محلی از اعراب ندارد.
یک کارگردان میخواهد همزمان با انجام امور پیچیده کارگردانی، تهیهکننده، نویسنده، تدوینگر و حتی بازیگر کار خود هم باشد و طبیعی است که حتی بزرگترین نوابغ هم از پس این همه تخصص مهم و پیچیده در یک زمان برنخواهند آمد. در مورد جبلی و طهماسب اما قضیه متفاوت است. این دو نفر با اعتماد متقابل نسبت به تواناییهای یکدیگر، سالهاست مشغول خلق و تولید هستند.
حمید جبلی، رفیق دیرینهاش را به عنوان رهبر و کارگردان گروه پذیرفته و خودش هم در جایگاه یک ایدهپرداز متفکر، مشغول نوشتن قصه و خلق شخصیتهای جدید است و از قضا در این کار یک خبره به تمام معناست. طهماسب هم به دلیل جدیت و کاریزمای زیادش با نظمی ستودنی کارگردانی کار را بر عهده میگیرد و کسانی که حتی یک بار گذرشان به پشتصحنه کار افتاده، هم نظرند که آقای مجری مهربان و شوخ جلوی دوربین، در پشت صحنه بیش از حد جدی و سختگیر است و همین جدیت منجر به نظم و ثبات میشود.